Takken van de sociale zekerheid

Werkloosheid

De belangrijkste rol van de sector werkloosheid is het verschaffen van een vervangingsinkomen aan de werknemer die onvrijwillig zijn werk verliest. De sector bestrijkt echter een veel ruimer actieterrein en geeft ook ondersteuning bij tijdelijke werkloosheid, deeltijdse of volledige onderbreking van de arbeid (loopbaanonderbreking/tijdskrediet), deeltijdse werkhervatting, aan personen die een opleiding volgen en aan onthaalouders.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.53)

Meer informatie: Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA)

Pensioenen

Een pensioen is een inkomensverzekering, waarmee een (gezins-)inkomen wordt verzekerd voor wanneer dat wegvalt wegens ouderdom of overlijden. In België zijn er drie pensioenpijlers via dewelke men pensioen kan opbouwen zodat men een inkomen kan ontvangen vanaf een bepaalde pensioengerechtigde leeftijd.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.71)

Meer informatie: Federale Pensioendienst

Cijfers pensioenen: Pensionstat.be 

Geneeskundige verzorging

De verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging richt zich zowel tot werknemers, zelfstandigen en ambtenaren, als tot werklozen, gepensioneerden, personen die recht hebben op het leefloon, personen met een handicap, studenten, wezen, de niet-begeleide minderjarige vreemdelingen, enz., plus de personen die zij ten laste hebben en die aan de voorwaarden voldoen.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.95)

Meer informatie: Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (HZIV) of Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV)

Uitkeringen bij ziekte

In geval van ziekte worden niet alleen je ziektekosten terugbetaald, maar heb je als gerechtigde ook recht op uitkeringen die het loonverlies moeten dekken. Dergelijke regelingen zijn enkel van toepassing op ziekten en ongevallen in de privésfeer. Alles wat als arbeidsongeval of beroepsziekte kan worden beschouwd, komt later aan bod. Bij de uitkeringen moet er een onderscheid worden gemaakt tussen werknemers, ambtenaren en zelfstandigen. Zoals altijd is de regeling voor de werknemers ons uitgangspunt. Daarna worden de voornaamste verschilpunten met de twee andere stelsels toegelicht.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.111)

Gezinsbijslag

Ingevolge de zesde staatshervorming werd het beheer en de uitbetaling van de kinderbijslag geregionaliseerd. De woonplaats van het kind bepaalt de bevoegde regio en elke regio heeft een kinderbijslagregeling uitgewerkt.Informatie over de geregionaliseerde kinderbijslag kan verkregen worden bij:

www.fons.be of www.groeipakket.be.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.49)

Moederschapsuitkeringen

Zwangere vrouwen hebben recht op moederschapsverlof en een vergoeding tijdens dat verlof. Hier bestaan er grote verschillen tussen de verschillende stelsels. De perioden van moederschapsbescherming mogen niet als perioden van arbeidsongeschiktheid worden beschouwd. Zij bieden de zwangere vrouw de gelegenheid te rusten en haar in die periode een vervangingsinkomen te verschaffen.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.121)

Arbeidsongevallen en beroepsziekten

Alle werknemers zijn gedekt tegen arbeidsongevallen en ongevallen op de weg van en naar het werk. Zelfstandigen vallen buiten deze regelgeving. Ambtenaren hebben dan weer een specifieke regeling die we kort toelichten.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.139)

Een beroepsziekte is niet zo eenvoudig te definiëren. Vaak is immers het verband tussen de blootstelling aan een risico en de uiteindelijke ziekte niet zo duidelijk. De ziekte kan immers lang na de blootstelling optreden. Daarom heeft men een lijst met erkende beroepsziekten opgesteld. Hierdoor wordt het voor een slachtoffer eenvoudig om zijn beroepsziekte te bewijzen.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.149)

Meer informatie: Federaal agentschap voor beroepsrisico's (FEDRIS)

Jaarlijkse vakantie

Nu lijkt het voor iedereen logisch dat je jaarlijks recht hebt op enkele weken vakantie, maar dat is niet altijd zo geweest. Al in het begin van de 20ste eeuw hebben vakbonden gestreden voor betaalde vakantiedagen voor werknemers. Het zijn de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie (RJV) en de bijzondere vakantiefondsen die tussenkomen voor de uitbetaling van het vakantiegeld van de arbeiders in de privésector en van de niet-zelfstandige kunstenaars. Het vakantiegeld voor bedienden en ambtenaren wordt rechtstreeks door de werkgever betaald.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.155)

Meer informatie: Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie (RJV)

Zelfstandigen: overbruggingsrecht, moederschapshulp, adoptie, mantelzorg

Het overbruggingsrecht vrijwaart rechten inzake de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen gedurende maximum 4 kwartalen; opent rechten op een maandelijkse uitkering gedurende maximum 12 maanden.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.167)

Moederschapshulp is bedoeld om de situatie te verbeteren van de zelfstandige moeders die hun beroepsactiviteit hervatten en die moeten zorgen voor hun kind.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.121)

Uitkering na adoptie: de mannelijke of vrouwelijke zelfstandige die een kind adopteert, kan onder bepaalde voorwaarden, aanspraak maken op een uitkering.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.171)

Mantelzorg: De zelfstandige die zijn zelfstandige beroepsactiviteit tijdelijk onderbreekt om te zorgen voor een naaste, kan onder bepaalde voorwaarden een maandelijkse uitkering krijgen.

Lees verder: De sociale zekerheid (p.171)