10 jaar VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap

1 juli 2019

In juli 2019 is het 10 jaar geleden dat België het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (UNCRPD) ratificeerde. Tien jaar geleden hebben de Belgische autoriteiten zich ertoe verbonden dit referentiedocument voor de inclusie van personen met een handicap in de samenleving te implementeren.

Het UNCRPD impliceert een paradigmaverschuiving in de manier waarop we over handicap denken. Een handicap wordt niet langer beschouwd vanuit een medisch perspectief, maar op basis van een sociale benadering. Niet de handicap zelf is het probleem, maar de ontoereikendheid van de samenleving ten opzichte van de behoeften van mensen met een handicap, waardoor zij geen gebruik kunnen maken van hun fundamentele rechten. Met de ratificatie verbinden de verdragspartijen zich ertoe de bestaande belemmeringen voor personen met een handicap weg te nemen en nieuwe belemmeringen te voorkomen.

De voorbije 10 jaar werden zowel op federaal niveau als op het niveau van de gefedereerde entiteiten strategieën ontwikkeld en acties uitgevoerd om deze verbintenissen te concretiseren. Er is nog een lange weg te gaan om de integratie van mensen met een handicap in de samenleving als geheel te waarborgen, maar er zijn enkele belangrijke mijlpalen vastgesteld.

Een permanente dialoog met het maatschappelijk middenveld is cruciaal om voor de implementatie van het verdrag. "Niets over ons, zonder ons" is het leidende beginsel van het verdrag. De deelname van personen met een handicap zelf en hun verenigingen is van essentieel belang voor een doeltreffende uitvoering van de bepalingen van het verdrag.

In deze context is België begonnen met de voorbereiding van zijn tweede en derde verslag over de uitvoering van het VN Verdrag. Het rapport zal in april 2020 ingediend worden bij VN Comité voor de rechten van personen met een handicap. Het rapport en de constructieve dialoog met het Comité die daaruit voortvloeit zal de gelegenheid bieden om de balans op te maken van de geboekte vooruitgang en de uitdagingen die nog op Belgisch niveau moeten worden aangegaan.

Meer informatie over het UNCRPD en de rol van de FOD Sociale Zekerheid