BTSZ Bea Cantillon: Pleidooi voor een hernieuwd sociaal contract

In 2020 riepen meer dan 1.200 Vlaamse academici op tot een vernieuwd sociaal contract. Maar wat betekent dat: een vernieuwd sociaal contract? Waarom zou het naoorlogse contract nu herzien moeten worden? En wat zou de kern moeten zijn van een vernieuwde belofte van samenwerking?

De welvaartsstaat (in België en elders in de wereld) verkeert in een systemische crisis. Ondanks de stijging van de inkomens, van de werkzaamheidsgraden en van de sociale uitgaven lukt het al verscheidene decennia niet meer om de relatieve inkomensarmoede terug te dringen. Ook de actieve welvaartsstaat faalde op dat vlak.

Bij lager geschoolden en werkarme gezinnen nam de armoede zelfs significant en consistent toe. Dat houdt verband met de ongelijke verdeling van het werk over individuen en gezinnen, de trage groei van de lage lonen en de daaruit voortvloeiende druk op de sociale bescherming.

Daardoor is het structureel onmogelijk geworden om met het bestaande instrumentarium en binnen redelijk budgettaire marges én hoge tewerkstellingscijfers én armoedereductie te combineren.

COVID-19 zal de armoede bij de bevolking op actieve leeftijd verder doen toenemen. Tegelijk biedt de pandemie kansen om een nieuw sociaal contract te sluiten en decisieve stappen te zetten in de richting van een grondige modernisering van de naoorlogse welvaartsstaat.

Bea Cantillon Forumtekst. Pleidooi voor een vernieuwd sociaal contract (.pdf)